ประเพณีของจังหวัดแม่ฮ่องสอน

ประเพณีแม่ฮ่องสอนประเพณีสิบสองมนล่องผ่องไตประเพณีสิบสองมนล่องผ่องไตประเพณีสิบสองมนล่องผ่องไตหรือลอยกระทงไทยใหญ่ เป็นประเพณีเก่าแก่ของชาวไต ซึ่งเป็นชุมชนดั้งเดิม โดยมีคติความเชื่อที่แตกต่างจากการลอยประทงเพื่อบูชาพระแม่คงคา แต่เป็นประเพณีที่จัดขึ้น เพื่อเป็นการบูชาพระอุปคุต 8 องค์ หรือพระอรหันต์ ตามความเชื่อของชาวไตโบราณ ซึ่งเชื่อว่า พระอรหันต์ทั้ง 8 องค์นี้ มี 4 องค์ที่มรณภาพ ส่วนที่เหลืออีก 4 องค์ยังคงปฏิบัติธรรมอยู่กลางมหานพและทุกวันเพ็ญเดือน 12 พระอรหันต์ทั้ง4 จะเวียนขึ้นมาโปรดสัตว์และเผยแพร่พระพุทธศาสนา โดยชาวไตจะถวายอัฐบริวารต่างๆ และลอยสิ่งของและเครื่องใช้ต่างๆ ลงในลำนำเพื่อเป็นการให้ทานและถวายเป็นพุทธบูชาในวันขึ้น 15 คำ เดือน 12ประเพณีปอยส่างลองประเพณีปอยส่างลองหรือการบรรพชาสามเณรแบบไทยใหญ่หรือไต เป็นประเพณีประจำจังหวัดแม่ฮ่องสอนที่เกิดจากศรัทธายึดมั่นในพระพุทธศาสนาอย่างมั่นคงของชาวไทยใหญ่ ซึ่งเป็นพุทธศาสนิกชนที่มีความเคร่งครัดในประเพณีเป็นอย่างมากโดยมีความเชื่อว่า การจัดพิธีบวชสามเณร ซึ่งเป็นยุวชนชาย อายุตั้งแต่ 10 ขวบ ที่ยังมีจิตใจใสบริสุทธิ์ จะได้รับกุศลตอบแทนสูงมาก เด็กที่บวชจะเรียกว่า ' ส่างลอง' โกนผมแต่ไม่โกนคิ้ว แต่งกายประดับด้วยเครื่องประดับที่มีค่า โพกศรีษะแบบพม่า นุ่งโสร่ง ทาแป้งขาวเขียนคิ้วทาปาก งานพิธีมีกิจกรรมที่น่าสนใจ เช่น ขบวนแห่เครื่องไทยทานและส่างลอง ขบวนแห่กลองยาวและกลองมองเซิง การแสดงศิลปวัฒนธรรมของชาวไทยใหญ่ โดยจะมีการจัดงานอย่างยิ่งใหญ่ในช่วงวันที่ 25 มีนาคม - 15 เมษายน ของทุกปีประเพณีปอยเหลินสิบเอ็ดปอยเหลินสิบเอ็ดหรือประเพณีออกพรรษา เป็นประเพณีที่สำคัญสำหรับชาวแม่ฮ่องสอน จะมีการตักบาตรเทโว ในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ณ วัดพระธาตุดอยกองมู ลงมาจนถึงวัดม่วยต่อ ซึ่งอยู่บริเวณเชิงเขา พระภิกษุสามเณรและประชาชนที่มาทำบุญนับพันจะเรียงรายสองข้างทางเป็นภาพที่งดงามและประทับใจกับผู้มาเยือน และในช่วงตอนเย็นจะมีการแห่/ประกวดจองพาราหรือปราสาทรับเสด็จพระพุทธเจ้า ตอนกลางคืนตามบ้านเรือนต่างๆ จะจุดประทัปโคมไฟ สว่างไสว